Romku, jak zrobisz test filtru dwu kwarcowego "doczyszczającego" z rezonatorów 9 MHz to daj informację co wyszło z pomiarów. Moje doświadczenia są takie: filtr drabinkowy z rezonatorów 9,000 MHz będzie miał przesunięte pasmo przenoszenia od 9 MHz w kierunku dolnym (ilość rezonatorów nie wpływa na pasmo przenoszenia tylko na stromość zboczy, zmiana pasma dokonywana jest wartościami kondensatorów w filtrze i elementami sprzężenia wej/wyj (impedancją wej/wyj)). Przesunięcie pasma w dół (dwóch kwarców w drabince) spowoduje brak pokrycia się z pasmem przenoszenia PP9, który ma symetryczne zbocza wokół 9 MHz (ok. +/- 1,2 kHz). W efekcie zbocza (dolne i górne) PP9 i fitru doczyszczającego rozjadą się o około 1 kHz. Problem nie wystąpi jeśli główny i doczyszczający filtr wykona się z jako drabinkowe z tych samych rezonatorów. Kiedyś były dostępne z demobilu filtry 9MLS TOYOCOM (radiotelefony morskie), które mają pasmo przenoszenia przesunięte w dół od 9 MHz i nierówne zbocza (BFO dla nich pracowało na 9,000 MHz - LSB). Środek filtru był na 8.998,5 co powinno pasować do filtru doczyszczającego na rezonatorach 9 MHz. Dla urządzeń wielopasmowych z 9MLS jest problem z wyborem wstęg, bo trzeba to robić poprzez odpowiedni dobór częstotliwości VFO, zakładając że jest BFO jedno tylko na 9 MHz po stronie ostrzejszego zbocza filtru.
To chyba tyle konkretów z mojej strony w temacie filtru doczyszczającego dla PP9......
Aby otrzymać środkową częstotliwość filtru drabinkowego równą 9MHz należy szeregowo z kwarcami 9MHz dać odpowiednie kondensatory wyliczone programem. Filtr czyszczący moim zdaniem powinien mieć trzy kwarce.
W przypadku filtru dwu kwarcowego, który rozważamy jako "doczyszczający" kondensatory szeregowe z nimi będą po prostu elementami dopasowania impedancji wejścia i wyjścia (im mniejsza pojemność sprzęgająca tym większa impedancja). W przypadku zmniejszania wartości kondensatorów - przesunie się częstotliwość środkowa filtru w górę, ale jednocześnie: poszerzy się pasmo przenoszenia do 5-6 kHz oraz "dźwignie" się w górę lewe zbocze, czyli zmniejszy się tłumienie lewego zbocza tylko do poziomu 15-20 dB w odległości 20 kHz. Nie wiem, czy taki filtr ma jakiś sens??? Niestety, jeśli będziemy chcieli uzyskać co raz lepszą charakterystykę dwu-kwarcówki, to częstotliwość środkowa będzie się przesuwać coraz bardziej w dół. Podejrzewam, że w przypadku 3 rezonatorów sytuacja niewiele się zmieni na korzyść stromości zboczy.
Ale, ale, do prób koledzy!....... nie ma co angażować programu komputerowego, dwa rezonatory 9 MHz, kondensator sprzęgający (ten między rezonatorami do masy) 15 pF, kondensatory szeregowe raz po 100 pF (zamknąć rezystancją ok 300 omów), drugi raz po 25 pF (zamknąć rezystancją ok. 600 omów) i wszystko jasne....
Szanowni Koledzy,
Nic bardziej nie mobilizuje do eksperymentu jak poprzedzająca gorąca dyskusja.
Nie jestem dobry w teorii, bo onegdaj zatrzymałem się w swojej fizyczno/matematycznej edukacji tylko na liczbach urojonych, a może mi się tylko roi, że je kiedykolwiek znałem
. W końcu było to ponad pół wieku temu..
Pomijając powyższy osobisty wątek zastanawia mnie jedno, po co Koledzy z Rosji czy z GB budują przestrajane kwarcowe filtry skoro one są takie niedoskonałe..?
Myślę, że najlepszym wyjściem byłoby pójście za radą Kolegi Piotra sugerującego Kolegom rozpoczęcie prób z czyszczącymi filtrami. Może się znajdą jacyś chętni...?
Inna sprawa dotyczy zastosowania 2 takich samych filtrów, np. PP9 lub PM 9,0 (?) . Jak Kolega Henryk wcześniej wspominał, trzeba by znaleźć parę filtrów, które miałyby dokładnie takie takie same środkowe częstotliwości . Inaczej nasze radio będzie obcinać jakieś akustyczne "f". Osobiście nie mam bladego pojęcia o tym jak bardzo PP9 mogą się w tym zakresie różnić. Dodatkowo może być spory problem ze zdobyciem kolejnych filtrów.
Pozdrawiam wszystkich
Jerzy SP5RZM
W konstrukcji Włodka DDJ - Aquariusie był filtr CW przestrajany diodami pojemnościowymi, niestety filtr CW..... pierwsza modernizacja polegała na usunięciu tych elementów konstrukcji. W przypadku niedużego zawężania pasma na SSB taki układ sprawuje się nieco lepiej. Ja w tym miejscu "rozwoju" konstrukcji TRX poszedłem w kierunku układów MAX zawężających (górne) pasmo przenoszenia już po stronie m.cz. nie bawiłem się w "doczyszczacze" w p.cz. - może to jest jakiś kierunek nowatorski w nowej płytce?
Cyt. Romka: "Sztuką jest go "poprawić" o elementy wiedzy i techniki, jakie się od tego czasu zmieniły."
czemu? - bo mają w d... wzrost zafalowania wynikający z niedopasowania będącego konsekwencją zmiany impedancji po zawężeniu.
Przyjmują, że zysk wynikający z zawężenia jest większy niż strata wynikająca ze wzrostu nierównomierności wzmocnienia w paśmie przenoszenia. I w zasadzie się z tym zgadzam, bo zawężony filtr jest nam głównie potrzebny do odcięcia zakłóceń SŁYSZANEJ stacji a nie do polowania na DXy szukaniem po paśmie.
To oczywiście jest kompromis i lepiej zrobić osobny filtr do CW albo nawet zawężać wyłącznie filtr do CW, bo przy małym zawężeniu (chociaż odczuwalnym) zmiana impedancji będzie nieznaczna - a przynajmniej relatywnie mało wpływająca na niewrównomierności wynikające z niedopasowania.
Oczywiście dzisiaj, gdy potrafimy (vide porządne homodyny) zawęzić pasmo po m.cz do poziomu akceptowalnego do komfortowej pracy warto iść drogą Piotra LVZa, albo popatrzyć ma max7400 by Józek SP9HVW.
Ja się nadal nie umiem zdecydować. ;-)
MAc
mrn
PS apropos zawężania
https://www.google.com/patents/US5051711
Żeby narobić więcej zamieszania powiem, że dla wielbicieli cw ciekawy jest filtr jednokwarcowy. On specyficznie podbija sygnał telegraficzny. Starzy krótkofalowcy mogą coś powiedzieć na jego temat
. Są zdania, że tylko dzięki takiemu rozwiązaniu udawało się odbierać niezwykle słabe stacje.
Dlatego miejsce na PCB, na eksperymenty z własnym filtrem, jest dla mnie fajnym rozwiązaniem.
Wojtku,
I oto właśnie chodzi, by stworzyć Kolegom możliwości do eksperymentów, z wyników których wszyscy mogliby skorzystać. Oprócz modułowej części z "czyszczącym" filtrem ma być dodatkowy z mieszaczem poza główną płytką z IF. Myślę, że takie rozwiązanie powinno wielu naszych Kolegów zadowolić, zwłaszcza jeśli dodamy do zestawu kilka rodzajów PCB w/w filtrów oraz mieszaczy.
Pozdrawiam
Jerzy SP5RZM
Tak właśnie wygląda charakterystyka filtru drabinkowego, o której wcześniej pisałem jeśli zaczniemy bawić się w zmianę wartości elementów,.... i to nawet bez "amerykańskiego patentu". Ale dzięki amerykanom wiemy jak dobierać częstotliwość pilota dla takiego cuda na diodach pojemnościowych...
Co najbardziej hamuje rozwój ludzkości? - wynalezienie instytucji Patentu. Na szczęście nie wolno opatentować powietrza i wody...
Kolega MAc (fajnie się czyta Jego zwięzłe i dowcipne posty) słusznie zauważył, że sprawę zawężania pasma po stronie m.cz. skutecznie już opanowano . W tym kontekście ciekawe jest czy zawężanie pasma po stronie niskich częstotliwości jest równoznaczne z "czyszczeniem" jakie wykonuje drugi kwarcowy filtr? Mam tutaj pewne wątpliwości ale niestety nie są one podparte ani teorią ani praktyką. Ciekawe co na ten temat sądzi Kolega Henryk SP2JQR?
Piotrze, z tym powietrzem i wodą pewnie miał być żart ale weź pod uwagę fakt, że wody jest coraz mniej i jest coraz droższa, a za świeże powietrze w niektórych regionach kraju turyści płacą...
Pozdrawiam wszystkich serdecznie
Jerzy SP5RZM