TRX2006

[SQ5KVS]

Ok, a jaką masz częstotliwość BFO? Powinna być na którymś zboczu filtru w miejscu gdzie jest -20dB. Ten filtr ma jakieś 600 omów a może więcej, ale na pewno nie 50-ąt. I z obu stron musi być dopasowany. Pasmo też się trochę zmienia w zależności od dopasowania ale nieco mniej niż kształt (jak zresztą widać po porównaniu obu obrazków).
No i te dwa sygnały raczej właśnie mogą wynikać z tego że BFO nie leży na zboczu.

[SP6FRE]

Witam!

Ustaw sygnał BFO na ok. 4.998 lub 5.0025, po prostu sprawdż jak masz to ustawione teraz i dociągnij do bliższej częstotliwości z podanych.
W ten sposób będziesz miał wytłumioną falę nośną o jakieś 20dB.
Resztę załatwisz przez równoważenie mieszacza przy nadawaniu ale o tym za chwilę.
To, że słyszysz sygnały z "obu stron" przestrajając generator sygnałowy w paśmie amatorskim jest naturalne dla tej klasy urządzenia.
Z faktu, że z jednej strony miałeś sygnał silniejszy a z drugiej słabszy wynika, że filtr działa ale "na ucho" nie będziesz w stanie ocenić skuteczności jego pracy. Poza tym generator sygnałowy zapewne pracuje na wejściu odbiornika z tak dużym poziomem, że nawet różnica w odbiorze z jednej i drugiej strony rzędu 40 dB nie spowoduje zaniku jednego z nich.

Proponuję zatem:
1. Ustawić BFO na jedną z podanych wyżej częstotliwości - jeśli dobrze odbierałeś stacje to właściwą jest ta, do której będzie "bliżej" i po zestrojeniu na nią odbiór stacji dalej będzie możliwy i dobry.
2. Na zewnętrznym odbiorniku odbierz sygnał ze swojego nadajnika, powinieneś, poza głosem usłyszeć również sygnał nośnej. Najlepiej zrób zwarcie mikrofonu do masy i postaraj się zrównoważyć modulator nadajnika, w sposób w jaki podał Karol, na najmniejszy poziom sygnału nośnej w odbiorniku. Zwykle możliwe jest "utopienie" sygnału nośnej w szumie własnym wzmacniacza mikrofonowego.
3. Aby sprawdzić skuteczność pracy swojego filtra kwarcowego przy odbiorze poproś kogoś kogo odbierasz na poziomie ok. S9 lub nieco więcej aby przełączył wstęgę - jeśli nadawca ma dobrze uformowany sygnał (bez drugiej wstęgi) to nie powinieneś zrozumieć takiej transmisji.
4. Podobnie podczas nadawania poproś aby ktoś ocenił Twój sygnał przez sprawdzenie czy jest w nim nośna (poprzez lekkie odstrojenie od częstotliwości odbioru) oraz przeszedł na drugą wstęgę przy odbiorze. Podobnie w tym wypadku, powinieneś operować na sygnałach (u korespondenta) na pozionmie S9 lub nieco większym.

Podane wyżej kroki pozwolą Ci na ocenę pracy odbiornika i nadajnika jeśli nie dysponujesz ani zaawansowanym warsztatem pomiarowym ani umiejętnościami. Pamiętaj aby testować odbiornik sygnałami z generatora o poziomach nie większych niż najsilniejsze stacje na pasmie bo w przeciwnym razie taki pomiar/ocena zafałszowany będzie nieliniowościami pracy układu przy silnych sygnałach, działaniem ARW itp. I być może właśnie dlatego, że testowałeś odbiornik zbyt dużym sygnałem z generatora słyszałeś właściwą "wstegę" zdławioną przez ARW i nasycenia w obwodzie a drugą, niepożądaną wstęge już przy pełnym wzmocnieniu i dlatego różnica nie wydała Ci się znacząca (biorąc pod uwagę choćby filtr kwarcowy).

L.J.

[SP6TGB]

Zrobiłem tak jak mi radziliście. Ustawiłem BFO na ok 4998MHz. (szeregowo z kwarcem jest dławik z rdzeniem - mogę regulować częstotliwość BFO) Wyregulowałem potka od balansu miksera (10k - nogi 1 i 24 kości MC) na minimum nośnej. I na nodze 5 czyli wyjście pierwszego mieszacza (nadawanie) uzyskałem stosunek nośnej do sygnału jak 10mVpp do 600mVpp czyli 60 razy. Mnie zadowala. Niestety na wyjściu z drugiego mieszacza czyli noga 19 było odpowiednio 50Vpp do 200Vpp. Czyli coś jest nie tak z tą drabinką. Oczywiście odbiór stacji jest wyraźny i zrozumiały. Tego się nie czepiam. Sygnał może jest trochę taki "puszkowy" ale to jest krótkofalarstwo a nie stacja radiofoniczna.

Podobnie wyglądał sygnał z anteny nadajnika - nośna jest duża a sygnał m.cz. nieznacznie tylko zmieniał tą nośna.

Aha, przypomniało mi się: podczas regulowania potkiem maksymalny sygnał nośnej uzyskuję tylko w jednym miejscu (wszędzie indziej jest mniejszy i w zasadzie jednakowy) i tylko w tym jednym miejscu słyszę cokolwiek podczas odbioru.

Myślę, takie jest moje zdanie, ze problemem jest niedopasowanie drabinki do wy/we kości MC.

Może sygnał nośnej jest ok, może to sygnał zmodulowany jest za mały?

Co ja mogę teraz z tym zrobić? Może .. do kartonu na lepsze czasy? Prosze podpowiedzcie mi co mogę zrobić żeby pchnąć to do przodu. Mogę oczywiśce zostawić to jako odbiornik ale nie chce. Ten projekt jest taki "zamknięty": mala płytka, ciasna, nie za wiele da się tam coś jeszcze upchać.

Pozdrawiam

[SQ5KVS]

No każdy z mikserów może być źle zrównoważony, możesz popróbować zrównoważyć też ten drugi. Jak odłączysz filtr kwarcowy na wyjściu drugiego powinno być zero nośnej. Przy nadawaniu oczywiście. Choć dziwi mnie że na dzień dobry aż takie niezrównoważone są...). BFO bym ustawił jeszcze niżej, np na 4997.8kHz
Pasmo drabinki nam dałeś, nie jest takie złe.
Sprawdź oscyloskopem co wchodzi ci z mikrofonu i co wychodzi z jego wzmacniacza (na T1). Może tam masz coś nie tak (np. pomyliłeś któryś rezystor itp ... . Żeby zachować stałe napięcie wygeneruj sobie np 1kHz - kilka mV (strzelam!) ze smartfona albo komputera (jest sporo aplikacji). Tak też możesz sprawdzić rzeczywiste pasmo całego trx'a...
Poczekaj z tym kartonem
BTW czym mierzysz częstotliwość? Bo oscyloskopem (jeśli nie ma prawdziwego pomiaru freq) to pomiar jest obarczony dużym błędem.

EDIT: Właśnie pomyślałem ze być może za tą nośną bardziej odpowiada ten drugi mikser. Nawet więc fakt że BFO jest na zboczu filtru i wytłumia nośną (zresztą 20dB to tylko 10 razy .....) niewiele daje. Dlatego zanim zaczniesz modyfikować - zmierz i zapisz !!

[SP6FRE]

Witam!

Sprawa nie jest beznadziejna jeśli odbiornik jako tako działa :-)

1. Nie wiem jak mierzysz częstotliwość generatora nośnej, najlepiej częstościomierzem przez bardzo lekkie sprzężenie (kilka pF) do pinu 3 lub na zewnętrznym odbiorniku na zero dudnień (jeśli odbiornik ma odpowiednią precyzję odczytu).
Podaj więc proszę swój sposób pomiaru i jaka jest częstotliwość nośnej?
Jeśli to faktycznie 4.998 to spróbój zejść o 200-500Hz niżej.

2. Na zewnętrznym odbiorniku odbierz swój sygnał i sprawdź czy faktycznie słyszysz swoją nośną. Dobierz tak sygnał nadawany/odbierany aby nie był zbyt mocny ale dość silny (ok. S9) do wygodnego odbioru. Następnie , podczas nadawania zewrzyj wejście mikrofonu i spróbój równoważyć modulator (potencjometrem między p.1 i 24 dołączony suwakiem do masy). Unikaj dotykania palcem trzpienia metalowego wkrętaka lub suwaka potencjometru, Na wyjściu modulatora masz na pewno coś co pochodzi z niego i nie musi to być to samo co na wyjściu mieszacza. Czy masz minimum nośnej mniej więcej w środkowym położeniu suwaka?

3. Sygnał na wyjściu mieszacza jest jedynie jednym z produktów mieszania i z faktu, że na nim pogorszony jest stosunek sygnału bez modulacji do sygnału z modulacją nie wynika, że coś się psuje po drodze od modulatora do mieszacza (w domyśle - w filtrze). Mieszacza rolą jest wyprodukować różne sygnały i zapewne pogorszenie pozorne sygnału na wyjściu mieszacza może wynikać z tego, że na jego wyjściu, poza sygnałem właściwym pojawi się również heterodyna i inne produkty mieszania. Można go równoważyć podobnie jak modulator potencjometrem na pinach 17 i 18 na minimum sygnału podczas nadawania przy zwartym (odłaczonym) mikrofonie.
Najlepszym miejscem do sprawdzenia sygnału z mieszacza jest wyjście filtra pasmowego a więc baza T2.

4. Zakładam, że filtr pasmowy masz porządnie zestrojony więc jak możesz to pokaż jego charakterystykę, którą możesz zmierzyć przy wyłączonym zasilaniu pomiędzy lewą końcówką C6 i prawą C8.

Zadnie domowe więc masz więc czekam na odrobienie ;-)

L.J.

[SQ5KVS]

Ja miałem taką chwilę że chciałem zaproponować sporządzenie pełnego diagramu napięć i sygnałów w różnych punktach przy nadawaniu i odbiorze ale nie bądźmy sadystami D

[SP6TGB]

Witam. Włączyłem sobie subskrypcje na skrzynkę mailową, nic nie dostałem, zalogowałem się i proszę.. dwie odpowiedzi, za które dziękuje.

Jak czekałem na odpowiedzi zająłem się jakimś badaniem, eksperymentowaniem z tym radiem no i poszedłem za tą swoją teorią, że sygnał nośnej ma właściwą wartość, a tylko sygnał modulowany, "mikrofonowy" (tzn jak mówię do mikrofonu) jest za mały. Zacząłem sprawdzać gdzie mi się gubi, tłumi. Jak wcześniej wspomniałem podczas nadawania na na nodze 5 mam jakieś 600mVpp. Za pierwszym kwarcem patrząc w stronę mikrofonu mam jakieś 50mVpp (test mikrofonu) a sama nośna ma jakieś 10mVpp. Trochę dużo tak myślę , spada na kwarcu. Nie myślałem że jest takie duże tłumienie na filtrze drabinkowym. Chyba że ten mój filtr hm... I w zasadzie tak mały sygnał utrzymuje się na wszystkich kwarcach aż do nogi 24 (we mix II/ Nadawanie) i później 19 (wy mix II/ Nadawanie)

Między ostatni kondensator C18 - 33p a nogę 24 dałem szeregowo cewkę z rdzeniem żeby zobaczyć jak to wpłynie, czy da się coś regulować no i nic to nie dało.

Karol:
Mogę dać niżej to BFO ale jak dam za nisko , chyba do 4.9995MHz to wszystko umiera - chyba wychodzę poza zbocze filtra.
Kwarce do drabinki sam dobrałem, to mój pierwszy filtr drabinkowy. Dziękuje za "nie jest taki zły". Sprawdzę jeszcze raz co wychodzi z mikrofonu. Na pewno to sprawdziłem jak zbudowałem wzmacniacz mikrofonowy. Nie przeszedł bym dalej z projektem jak by to mi nie działało.
Poczekam jeszcze z kartonem.
Częstotliwość mierze wbudowanym w oscyloskop częstościomierzem. Mierzy z dokładnością do 5 miejsc czyli tak jak podaję np 4998.7MHz. Innego miernika nie mam. Wziąłem sobie poprawkę na to że miernik nie-za-dokładny dla tego robiłem testy dla kilku ustawień BFO od 4996.0 do 4999.0 Przy niższej F głos odbiornika jest bardziej puszkowaty, obcięte dolne częstotliwości m.cz.

Porobię jeszcze raz pomiary i podam.
Leszek:
1. Mierzę częstotliwość oscyloskopem, tak jak wspomniałem. Bezpośrednio sondą do pinu MC. Będę mierzył tak jak podałeś prze C kilka piko.
2. Słyszę nośną na fabrycznym radiu nawet bez zakręconej anteny i to przez ścianę. Skoro twierdzisz, że "tej klasy radio" tak ma no to jeszcze popracuje nad radiem trochę, nie wyląduje w kartonie.

Nie rozumiem " Dobierz tak sygnał nadawany/odbierany aby nie był zbyt mocny ale dość silny (ok. S9) do wygodnego odbioru" Nie mam możliwości regulowania poziomu nośnej. Właśnie jak odkryłem że słyszę na zewnętrznym radiu to się zniechęciłem do dalszego eksperymentowania bo spodziewałem się po tym radiu że nie usłyszę nośnej.

Czy "zewrzyj wejście mikrofonu" jest równoważne "wyciągnij wtyczkę mikrofonu" ?

Wyciągałem wtyczkę, i regulowałem (pot -> piny 1 i 24) przecież podczas normalnej pracy wtyczka mikrofonu będzie zawsze podłączona. Do regulacji mam plastikowy śrubokręcik. Minimum nośnej jest w położeniu potka jakieś 40/60 na oko, nie w połowie. I to jest raczej maksimum, nie minimum. Tylko wtedy słyszę cokolwiek podczas odbioru. Jak odjadę od tego punktu potkiem w jedną albo drugą stronę to nośna (N) spada ale nic nie słyszę (O) .
Próbowałem równoważyć drugi mieszacz (piny 17 i 18) ale jak widać na schemacie pin 18 jest wpięty na stałe do "plusa" może dla tego żadnej zmiany nie zaobserwowałem.

4. Filtr pasmowy. Hm, nie mam charakterystyki. Zanim wrzuciłem elementy na płytkę, te elementy wlutowałem na jakąś prototypową płytkę. I w ten sposób zestroiłem/podobierałem elementy. Nie zmieniałem ani elementów ani kolejności, i dokładnie te same wlutowałem do oryginalnej płytki trx-a. Zmierzyłem i ... Szerokość była taka, mniej -więcej jak chciałem, (tak chciałem, wolałem szerzej niż za wąsko) od 3.45 do 3.85 tylko że, nie zmieniając, nie zerując (czy też nie kalibrując) analizatora sygnał opadł o jakieś 3dB względem tych samych elementów jak były na płytce prototypowej. Mam nadzieje że mnie zrozumieliście. Nie podobało mi się to (że sygnał opadł) ale kiedyś, kiedyś wyczytałem że to nie ma aż takiego znaczenia bo sobie wzmacniacze kolejnych stopni to wzmocnią.

Karol:
Ten diagram napięć.. zrobię to tylko to trochę dłuższa robota.

Teraz przeczytam te Wasze sugestie i popracuje nad radiem.

Dziękuje za pomoc i za zadania domowe, pozdrawiam.

[SQ5KVS]

Nie nie, z tym diagramem zartowałem, serio (ale przed wzmacniaczem mikorofonowym i po zmierz p-p) . I jak Leszek pisze "zwarte" to wie co pisze
To ze położenia potencjometru są znwcząco różne mnie niepokoì muszę pomyśleć.

[SP9FKP]

(06-08-2019 22:48)SP6TGB napisał(a):  Próbowałem równoważyć drugi mieszacz (piny 17 i 18) ale jak widać na schemacie pin 18 jest wpięty na stałe do "plusa" może dla tego żadnej zmiany nie zaobserwowałem.

Jak słusznie zauważyłeś, zrównoważenie w modulatorze zależy od różnicy potencjału między nóżkami 17 i 18. Podłączenie tej ostatniej do +5V uważam za bezsensowne. Możesz spróbować delikatnie ją odgiąć tak by wystawała za podstawkę i sprawdzić zrównoważenie. jeśli będzie znacząco inne kolejnym krokiem może być próba poprawy przez dołączenie dużego rezystora (kilkadziesiąt/kilkaset kiloomów) do masy z nóżki 17 lub 18 (gdzie będzie lepiej).

[SP6FRE]

Witam!

Popieram opinię Piotra.

Początkowo przypuszczałem, że piny 1 i 24 są wejściami modulatora dlatego naturalne wydawało sie równoważenie go właśnie tu.

Po dokładniejszej analizie noty katalogowej widać, że za modulację odpowiedzialny jest drugi (według noty) mieszacz MC, z wejściami na pinach 17 i 18 oraz z wyjściem na pinie 5.

Oczywiście pin 18 nie powinien być łączony z zasilaniem bo prawdopodobnie w tej konfiguracji mieszacz jest kompletnie rozrównoważony i nie da się zrównoważyć w żaden sposób. Więcej, prawdopodobnie nie pełni w ogóle funkcji modulatora bo jest nasycony w jedym ze skrajnych stanów a nośna cieknie jak przez rurę ;-)
.
Spróbuj odłączyć pin 18 od zasilania i zobacz czy sytuacja poprawi sie z nośną (tak się powinno stać). Możesz ten pin później dołączyć do masy przez pojemność 0.1uF.
Dokładniejsze zrównoważenie uzyskasz dopinając pomiędzy piny 17 i 18 potencjometr z suwakiem na masie ale być może nie będzie to konieczne.

Pierwszy mieszacz układu MC (według noty katalogowej) pełni w układzie transceivera funkcję mieszacza. Oczywiście, możesz pozostawić równoważenie za pomocą potencjometru ale prawdopodobnie nie będzie to konieczne.

O ile dołączenie wejścia mieszacza (pin 18) do zasilania nie uszkodziło układu MC, to odłączenie go powinno radykalnie poprawić sytuację.

L.J.