+- HomeMade (http://sp-hm.pl)
+-- Dział: Forum Praktyczno-Techniczne HomeMade (/forum-1.html)
+--- Dział: Inne urządzenia HM (/forum-2.html)
+--- Wątek: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI (/thread-451.html)
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SQ5KVS - 26-09-2023 12:07
Nie chodziło mi o szumy elementów biernych (które jakieś są, ale w części przypadków jest zaniedbywalny), tylko o stratę wzmocnienia wywołaną obniżeniem impedancji poprzez ów rezystor który siedzi w obwodzie rezonansowym. Jeśli na wysokiej impedancji obwodu (np. 10k) mieliśmy wzmocnienie +30dB, a z owym rezystorem +20dB to jest to jak wpięcie tłumika 10dB w ten tor, co siłą rzeczy nam zmieni liczbę szumową. Pytanie jak bardzo i czy w ogóle ma znaczenie, to jest temat do dyskusji. Często spotykany przykład układu o niskim wzmocnieniu do dopasowania mieszacza do filtru kwarcowego to FET (np. 2x J310A) w układzie o wspólnej bazie, który w drenie ma obwód rezonansowy (albo nawet samą indukcyjność), równolegle z rezystancją taka jak filtr kwarcowy po nim.
Btw taki artykuł z RE, na grupie kilka razy publikowanyhttp://sp-hm.pl/attachment.php?aid=1200
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9LVZ - 26-09-2023 22:05
Karol, odpowiedzi na twoje pytania są proste - każdy kto już uruchamiał takie układy je zna z doświadczenia.
Ad.1. Jak dołożysz w drenie mosfeta wzmacniacza p.cz. (ten nasz układ F6CER przykładowo) rezystor równolegle do obwodu rezonansowego to spadnie szum układu. Szum spadnie bo zmniejszy się wzmocnienia stopnia. Ale nie o szum tego stopnia chodzi, tylko szum stopni przed nim, który to szum wzmacnia ten stopień. Tą zmianę szumu będziemy generalnie słyszeć, a nie zmianę szumu stopnia w którym dołożyliśmy rezystor. By to zweryfikować musimy mieć jeden taki mosfet na początku i nic przed nim!, dokładając w drenie mu rezystor do obwody rezonansowego, a w drugiej wersji należy dołożyć rezystor w "ostatnim" mosfecie w układzie (w pełnej konfiguracji odbiornika - z mieszaczem itd.. ). Może trochę zawiłe, ale chyba oczywista sprawa. Zachęcam do takiego testu i wyciągnięcia wniosków jak wygląda sprawa szumów toru odbiorczego w tych przypadkach.
Ad.2. Dlaczego stosując 2xJ310 z rezystancją w drenach np 500R dopasowaną do filtru kwarcowego dajemy równolegle do rezystora dławik? lub robimy obwód rezonansowy (mocno stłumiony), czy chodzi o coś zupełnie innego???
Proponuję również test: raz sam rezystor 500R w drenach (dwóch J310 połączonych równolegle) a za drugim razem równolegle 500R i dławik (lub obwód rezonansowy). Do sprawdzenia są dwa parametry: napięcie na drenach w obu przypadkach i w związku z tym zakres dynamiki i wzmocnienia w tych wersjach.... Karol, Ty operujesz dobrze w symulacjach to może to teoretycznie zweryfikujesz i dasz tu wnioski... :-)
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9MZU - 27-09-2023 12:21
Czy w takiej sytuacji, czyli spore wzmocnienie i spore szumy, nie ratuje nas filtr czyszczący przed detektorem ?
Pewnie z szumami pozapasmowymi sobie nie poradzi, ale trochę będzie lepiej.
Tylko to znowu kolejne tłumienie i kolejne dopasowanie, zwłaszcza do detektora na diodach...
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9FKP - 27-09-2023 13:31
(27-09-2023 12:21)SP9MZU napisał(a): Czy w takiej sytuacji, czyli spore wzmocnienie i spore szumy, nie ratuje nas filtr czyszczący przed detektorem ?
Biorąc pod uwagę, że detektor odbiera obie wstęgi szumów postawienie filtru czyszczącego teoretycznie powinno poprawić o połowę czyli 6 dB, jednakże straty wtrącenia rzędu 3 dB pogarszają "poprawę" do 3dB ca czyli o 1/2 S. Czy to dużo czy mało? Cóż, słyszeć cokolwiek a nie słyszeć robi różnicę. Zatem przy wyborze filtru czyszczącego podstawowe kryterium to minimalne straty wtrącenia.
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9LVZ - 27-09-2023 16:11
@ SP9MZU i .... :-) nie wiem czemu tak się uparliście na te szumy? Jak pisałem - szum z p.cz. na mosfetach jest tak mały, że absolutnie ! nie ma się już do czego doczepić. Samej p.cz. praktycznie nie słychać w głośniku!... więc co czyścić z szumów?? Szum pojawia mi się w głośniku po włączeniu zasilania mieszacza i wg zasady tak powinno być, to znaczy że p.cz. pracuje poprawnie.... na pewno większość uznała by ten szum całości odbiornika jako całkowicie do przyjęcia porównując ze swoim fabrycznym FT, IC i innymi...
Ja mam jednak swój cel, weryfikacja do jakiego poziomu szumu można zejść zachowując inne oczekiwane parametry odbiornika.... natomiast szum z pasma to co innego, ale tu jest kwestia stosunku sygnał - zakłócenia pasmowe i przemysłowe,... to możemy nieco poprawić filtrem SSB/CW słychać tą różnicę zawłaszcza na telegrafii z wąskim filtrem CW.
Zakłócenia przemysłowe i tym podobne to też kwestia anteny (symetryczna-niesymetryczna) i miejsca zawieszenia.
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9MZU - 27-09-2023 16:13
Piotr, staram się zrozumieć pewne sprawy.
Wniosek jest taki, że moja IF sie wzbudza i dlatego szumi
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9LVZ - 27-09-2023 16:19
Ryszard,... musisz doprowadzić do tego by p.cz. się nie wzbudzała. Jeśli masz poprawnie w F6CER zrobiony układ ARW to widać po wskaźniku s-metra co dzieje się z p.cz. w momencie wzbudzenia wskazówka s-metra leci w górę bo robi detekcję wzbudzenia (na jakiejś częstotliwości wokół f p.cz.), który ty być może słyszysz jako szum... bez wzbudzenia wskazówka s-metra leży na minimum, co jest chyba jasne. Szum który pojawia mi się od mieszacza oczywiście nie jest widoczny na s-metrze.
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP7CLB - 28-09-2023 8:23
Nie rozumiem po co te boje ze wzbudzeniami i związanych z tym dołączaniem równoległych rezystorów i zmniejszaniem pojemności sprzęgających. Wystarczy zmniejszyć stosunek L/C obwodu, lub sprzęgać następny stopień z odczepu na cewce obwodu i po kłopocie.
No... trochę problemów manualnych z przewijaniem miniaturek, ale da się przeżyć.
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9FKP - 28-09-2023 9:15
(26-09-2023 22:05)SP9LVZ napisał(a): Karol, Ty operujesz dobrze w symulacjach to może to teoretycznie zweryfikujesz i dasz tu wnioski... :-)
Na ochotnika wyręczam Karola i załączam oczekiwane symulacje.
[attachment=18378]
[attachment=18379]
Wnioski nasuwają się same.
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI - SP9LVZ - 28-09-2023 11:05
@ SP7CLB.... cewki 215 (dostępne jeszcze na znanym portalu) które ja użyłem mają odczep (6+9) i nic nie trzeba przewijać. Testowałem różne rozwiązania z tym oczepem i nie likwiduje to wzbudzeń w wersji p.cz. F6CER. Nowsze typy mosfetów BF998 robią większy problem ze wzbudzeniem niż BF964 itp.
W wersji zmodernizowanej - jeden mosfet przed filtrem SSB/CW (w miejsce stosowanego feta) i tylko dwa mosfety za filtrem - pozbyłem się problemu wzbudzeń i nie trzeba dawać żadnych rezystorów do obwodów. Taka wersja p.cz. pracuje mi najlepiej również pod względem pracy ARW.
W załączeniu zrobiony na szybko zmodyfikowany schemat wzmacniacza, wersja którą oceniam jako najlepszą po wielu testach i testowy układ s-metr.
Kluczowe zmiany zaznaczyłem na czerwono.
Uwaga: - mosfet na wejsciu ma w drenie rezystor 500R dopasowujący do filtru i nie ma równolegle dławika, który jest potrzebny (wg mnie) w przypadku stosowania fetów...
- na schemacie nie ma szczegółów dopasowania filtru kwarcowego na wej i wyj.