HUSAREK - nowa homodyna dla "każdego"

[SP2JQR]

Kilka wytycznych do pomiarów kompresora.
Można w nim mierzyć różne parametry. Najważniejsza jest jednak charakterystyka zależności napięcia wyjściowego w funkcji napięcia wejściowego.
Poziom napięcia z mikrofonu elektretowego może wahać się w dość szerokich granicach od pojedynczych miliwoltów gdy mówimy z pewnej odległości poprzez około 30 miliwoltów, gdy mówimy z około 20cm do ponad 100 a nawet 200 mV, gdy będziemy krzyczeć do mikrofonu z bardzo bliska.
Z tego też powodu stosujemy kompresor, aby te różnice wyrównać.

Aby pomiar dobrze wyszedł nie należy długimi kablami podawać małego sygnału na wejście mikrofonowe. Należy zastosować dzielnik rezystorowy umieszczony najlepiej na samej płytce kompresora, a w kablu połączeniowym przesyłać znacznie wyższe napięcie. Wtedy unikniemy przydźwięków sieci.
Wartość dzielnika zależy od wielkości sygnału dostępnego z generatora. Najczęściej dysponujemy sygnałem rzędu kilku woltów. Dzielnik może mieć stopień podziału od około 1:100 do 1:1000. Jako dzielnik możemy zastosować Pe-erek plus rezystor.
Stopień podziału dzielnika można kontrolować miernikiem uniwersalnym za pomocą pomiaru napięcia stałego. Przy pomiarze napięciem akustycznym powstanie pewien błąd wynikający z obciążenia dzielnika, ale nie będzie on zbyt duży - max 6dB przy idealnym dopasowaniu, co nie wystąpi, gdyż oporność wejściowa jest większa.
Tak trzeba to dobrać, aby regulując poziom z generatora zmieniać go na wejściu mikrofonowym od ułamków miliwolta do około 300mV.
Drugi rezystor dzielnika powinien mieć oporność zbliżoną do oporności mikrofonu elektretowego czyli około 2 kiloomów.
Napięcie wejściowe i wyjściowe najlepiej mierzyć za pomocą oscyloskopu, ale można nawet użyć miernika uniwersalnego, gdy w specyfikacji ma, że pracuje co najmniej do 1kHz.
Napięcie wejściowe mierzymy przed dzielnikiem, aby sondą pomiarową nie zakłócać pomiaru, potem przeliczamy wyniki.

Sam pomiar polega na stopniowym zwiększaniu napięcia wejściowego od ułamków miliwolta do około 300mV i pomiarze dla poszczególnych wartości Uwe napięcia wyjściowego Uwy.
Wartości należy wpisać do excela, a następnie zrobić automatycznie wykres tak, aby napięcie wejściowe było na osi odciętych X a napięcie wyjściowe na osi rzędnych Y. Wygodnie jest użyć skali logarytmicznej. Przykłady zrobionych w ten sposób przeze mnie wykresów są do obejrzenia np. w wątku o wzmacniazu QRP.
Ten wykres pokaże jakie wzmocnienie ma kompresor dla małych poziomów i jak ono maleje ze wzrostem sygnału czyli jak kompresor dokonuje kompresji. Jest to pomiar statyczny.
Pomiar dynamiczny wymaga użycia oscyloskopu cyfrowego z pamięcią i jest bardziej skomplikowany, więc opiszę go osobno przy innej okazji.

Drugi ważny pomiar to pomiar pasma przenoszenia kompresora.
Aby takiego pomiaru dokonać należy wyłączyć kompresję dynamiki. Najłatwiej przerwać obwód diody LED oświetlającej fotorezystor. Będzie to pomiar dla maksymalnego wzmocnienia w związku z tym należy podawać na wejście minimalny sygnał kontrolując wyjście oscyloskopem czy nie nastąpiło przesterowanie. Poziom pomiarowy powinien być ustawiony około 6 do 10 dB poniżej progu przesterowania.

Przestrajając generator w zakresie 10Hz do 10kHz uzyskamy pożądane punkty ch-ki przenoszenia, które można wpisać do excela i zroboić ładny wykres.
To nie jedyny pomiar. Należy go powtórzyć dla większych poziomów sterujących, gdzieś w połowie zmierzonej wcześniej charakterystyki kompresowania i gdzieś na samej górze tejże ch-ki.
Można to zrobić sterując diodę LED poprzez dodatkowy rezystor 3,3k używając potencjpmetru 4,7k zasilanego napięciem 12V.

W wyniku tych pomiarów dostaniemy pięknie wyglądające w excelu wykresy w ilości 4 sztuki czyli:
1. charakterystyka kompresji
2. Ch-ka przenoszenia dla minimalnego poziomu sterującego
3. Ch-ka przenoszenia dla średniego poziomu sterującego
4. Ch-ka przenoszenia dla maksymalnego poziomu sterującego

Jeśli ktoś posiada takie możliwości to powinien też do każdej ch-ki dodać pomiar zniekształceń i umieścić na wspólnym wykresie.
Na alledrogo były swego czasu dostępne automatyczne mierniki zniekształceń za małe pieniądze, wiem że wielu kolegów posiada takie coś.
Oczywiście chętnie bym zobaczył też oscylogramy wykonane przy różnych poziomach sterujących.
Wklejam przykład moich pomiarów wykonanych jakiś czas temu dla szybkiego kompresora na fetach. Nie są to pomiary kompresora w Husarku!

  kompresor FET ch-ki regulacyjne.pdf (Rozmiar: 641.23 KB / Pobrań: 1305)
Podobne wykresy można wykonać robiąc pomiary na piechotę i używając excela do zrobienia wykresów.