Po mniej lub bardziej pomyślnych próbach z antenami GP, wykonywanymi na różne pasma od 40m do 12m, zarówno wersjach na poziomie gruntu jak i podniesionych, postanowiłem że wykonam ostatecznie antenę GP na 17/12m.

Antenę zbudowałem z wykorzystaniem zdobycznego trapu 23,994MHz. O trapach tych pisałem jakiś czas temu tutaj http://sp-hm.pl/thread-2071.html

W pierwszej wersji wykonałem ją jako trzypasmowa 17/15/12m. Miała dwa trapy, pierwszy od dołu 23,994MHz oraz drugi 20,760MHz. Niestety ale w paśmie 15m stroiła się niezwykle wąsko czyniąc ją praktycznie nieprzydatną. Ostatecznie zrezygnowałem z pasma 15m stwierdzając że i tak mam tych trapów więcej. Mam zamiar zrobić na próbę obracany dipol na 20/15m a jak się wszystko powiedzie, docelowo YAGI 2el na 20/15m.

Antena GP w pierwszej wersji stała tuż na gruncie "wzmocnionym" szesnastoma radialami. Podyktowane to było łatwym dostępem bez konieczności stania na drabinie. Na gruncie zestroiła się nadzwyczaj dobrze na obu pasmach. Będąc przekonanym że coś z tego będzie, postawiłem ją na 3metrowym stalowym maszcie. Długości elementów promiennika po podniesieniu anteny wymagały naprawdę tylko symbolicznej korekty. Antena stroi się na tyle szeroko na obu pasmach, że nawet gdybym zaniedbał tą korektę, to i tak SWR nie przekroczyłby wartości 1.5.

Antena w wersji na maszcie oczywiście otrzymała przeciwwagi o długościach odpowiednich na oba pasma. Po dwie na każde pasmo. Kąt nachylenia przeciwwag ustaliłem obserwując wskazania analizatora, tak aby zbliżyć się maksymalnie do Z=50+J0ohm.
No i udało się :-)




Jak widać, coś tam się jeszcze może uda poprawić w paśmie 12m. Zapewne wystarczy nieco jeszcze skorygować nachylenie przeciwwag. Dzisiaj już nie zdążyłem zrobić tego precyzyjniej.

Jako ciekawostkę napiszę, że zanim powstała ta wersja doubander 17/12m testowałem ją jako mono vertical GP przestrajany długością zależnie od potrzeb kolejno na pasmach 12-15-17-20-40.
W ten sposób zrobiłem E30FB oraz parę innych DXów na pasmach 12, 15,17.
Ale... wtedy testowałem ją z dostawianym pionowym reflektorem również o zmiennej długości, dzięki któremu uzyskiwałem większy zysk i kierunkowość. Antena w wersji z reflektorem stała na poziomie gruntu. Promiennik miał 16 radiali a reflektor zadowalał się tylko jednym skierowanym do tyłu. Sprawdzałem tłumienie przód / tył i na boki. Włączyłem nośną z TRXa na minimalnej mocy i goniłem z miernikiem pola wokół anteny. Stojąc z przodu anteny w odległości około 20m od środka wyznaczanego przez oba pionowe elementy, miernik pol wskazywał około -47dBm. Taką samą wartość uzyskałem stojąc z tyłu anteny około 4 metry od jej środka.
To daje do myślenia, aby mieć pod ręką taki dostawiany strojony reflektor w także obecnej wersji 17/12.

Na koniec jeszcze kilka spostrzeżeń.
Robiłem testy porównawcze na 40m i 20m względem W3DZZ zawieszonej na wysokości około 12m. Najgorsze wyniki względem W3DZZ uzyskałem na 40m, co mnie trochę zdziwiło, gdyż wiele kolegów uznaje, że co jak co, ale na 40m W3DZZ zawieszona 12m nad ziemią powinna zostać pokonana przez niżej promieniującą GP.
No niestety, u mnie W3DZZ na 40m w zdecydowanej większości przypadków wypadała lepiej pod względem siły sygnału a zwłaszcza nie zbierała tylu śmieci co GP. Przy GP poziom tła i tego smażenia był za każdym razem o 2-3S wyższy niż na W3DZZ.
W paśmie 20m było tak pół na pół. Poziom tła porównywalny a sygnały zależnie od kierunku pory dnia raz wyższe na jednej raz na drugiej. Niektóre stacje to nawet z minuty na minutę raz na jednej raz na drugiej były lepiej słyszalne.

Podsumowując. W ten sposób doszła u mnie kolejna antena obsługująca dwa ciekawe pasma i to bez konieczności załączania skrzynki antenowej co jest bardzo ważne. Antena zasilana jest przewodem H155 około 40m długości.
Niemal "z buta' zrobiłem na niej 9Q0HQ po dwa razy w CW i SSB. Dzisiaj wpadło jeszcze 3B9FR.

Jakieś zdjęcia z obecnej wersji anteny zrobię jutro lub pojutrze jak tylko znajdę chwilę czasu za dnia.

Dziękuje, bardzo ciekawy wpis. Jeśli jeszcze mogę mieć życzenie, to do zdjęć proszę dołączyć jakiś szkic z wymiarami. Może ktoś skorzysta z Twoich doświadczeń.

Ostatnio cierpię na brak czasu, ale coś się udało podczas ostatniego przenoszenia anteny "sfocić".
Mam nadzieję że te kilka zdjęć przedstawiają poglądowo co trzeba.

Na mocowanie i punkt zasilania wykorzystałem dolną część ze starej anteny CB 1/2. Wykonałem z teflonu nowy górny pierścień, gdyż stary był po pierwsze popękany a po drugie nie wchodziła przez niego rura 30x2mm. Na odcinku przejścia przez pierścień dałem dodatkowo kawałek dętki w celu zlikwidowana luzu w otworze. Oryginalna najniższa rura z anteny 1/2 byłaby za krótka stąd konieczność zastosowania dodatkowej dolnej przedłużającej rury fi30mm. Dopiero do tej rury wsunięty jest oryginalny fragment z 1/2, o wymiarach 26x1mm i do tej rury spasował idealnie trap swoją zewnętrzną średnicą montażu 22mm.

Najpierw należy długością elementu poniżej trapu zestroić na górne pasmo 24MHz, następnie częścią ponad trapem, szczytówką stroić na pasmo 18MHz. Konstrukcja trapu jest tak pomyślana, że jego obudowa spełnia dwa zadania. Jest to jedna z okładzin powstałego kondensatora oraz przedłużenie wibratora a długość tej okładziny.
Po strojeniu wibratora należy zoptymalizować długość i kąt pochylenia przeciwwag, tak aby na obu pasmach uzyskać jak najlepsze dopasowanie. Są po dwie na każde pasmo, zasadniczo wymiary przeciwwag jednego pasma nie mają znaczącego wpływu na drugie pasmo więc czynność jest prosta. Po strojeniu trapów możliwe że trzeba nieznacznie skorygować długość elementów przed i za trapem.

(23-03-2015 23:38)SP9MTV napisał(a):  Antena GP w pierwszej wersji stała tuż na gruncie "wzmocnionym" szesnastoma radialami. (...) postawiłem ją na 3metrowym stalowym maszcie. (...) Antena w wersji na maszcie oczywiście otrzymała przeciwwagi o długościach odpowiednich na oba pasma. Po dwie na każde pasmo.

Pytania istotne krążą mi po głowie:

Czy teraz maszt stoi w środku tego pola radiali? Jest do nich podłączony? Przeciwwagi są podłączone do masztu?

(26-04-2015 15:26)SP2BPD napisał(a):  

(23-03-2015 23:38)SP9MTV napisał(a):  Antena GP w pierwszej wersji stała tuż na gruncie "wzmocnionym" szesnastoma radialami. (...) postawiłem ją na 3metrowym stalowym maszcie. (...) Antena w wersji na maszcie oczywiście otrzymała przeciwwagi o długościach odpowiednich na oba pasma. Po dwie na każde pasmo.

Pytania istotne krążą mi po głowie:

Czy teraz maszt stoi w środku tego pola radiali? Jest do nich podłączony? Przeciwwagi są podłączone do masztu?

Tak jak widać na zdjęciach, maszt jest połączony z przeciwwagami.
W pierwszej wersji, były przyłączone wprost do masztu, poniżej gniazda UC1. Ostatecznie przeniosłem je wyżej, na górną cześć mocowania w kształcie "C".
Oczywiście po przeniesieniu przeciwwag należało nieznacznie skorygować długości elementów gdyż antena delikatnie "odjechała" w górę. W sumie nie dużo bo SWR w pasmach nawet nie zwiększył się ponad 1,7

(26-04-2015 15:49)SP9MTV napisał(a):  maszt jest połączony z przeciwwagami

To dobrze, że antena pracuje.

Jeśli myślałbyś o doskonaleniu jej, to może warto byłoby:

1. Odizolować przeciwwagi od masztu.
Jakby nie było obecnie jest to dipol pionowy z jednym końcem zakopanym w ziemi. Prawdopodobnie prąd płynący po rurze jest niewielki w porównaniu z prądem ćwierćfalowych przeciwwag, ale zawsze część mocy się traci. Również w zastosowaniu anteny jako odbiorczej - różne błąkające w ziemi prądy mają prostą drogę do wejścia odbiornika.

2. Dodać przeciwwagi tak, by na każdym paśmie były cztery. Wyrówna to ch-kę promieniowania i zmniejszy straty.

Zrozumiałem, że antena znajduje się nad polem radiali. To doskonale, gdyż w ten sposób przeciwwagi są sprzężone pojemnościowo z dobrą ziemią. Stąd i sprawność anteny jest większa.

Takie myśli zjawiły mi się na mysli.

Edit: przypomniałem sobie o artykule W8JI http://www.w8ji.com/counterpoise_systems.htm
A tam np. takie zdania:
" "Earthing" the counterpoise is generally a bad idea."
" All earth paths, including the feedline, must be isolated or insulated from the counterpoise. This prevents conducted currents from directly entering lossy soil "

Przeciwwagi muszą być połączone z oplotem kabla a oplot tak czy owak ma połączenie z masztem. Połączenie oplotu z masztem który jest uziemiony dla celów bezpieczeństwa na wypadek uderzenia pioruna w antenę. Odizolować od masztu, i tak nic to nie da, gdyż kabel i tak biegnie w dół i zastąpi rurę. Jest też z resztą uziemiony.
Lepszy, bezpieczniejszy jest układ z rurą.
Sprawdzałem charakterystykę z dwoma przeciwwagami na każde pasmo. Różnica przód/tył, lewo/prawo jest taka niewielka że pomijalna, więc nie ma sensu dawać po cztery.

(12-05-2015 19:08)SP9MTV napisał(a):  Sprawdzałem charakterystykę z dwoma przeciwwagami na każde pasmo. Różnica przód/tył, lewo/prawo jest taka niewielka że pomijalna, więc nie ma sensu dawać po cztery.

Ciekawe, model rzeczywiście pokazuje niewielką różnicę pomiędzy 2 i 4 przeciwwagami. I to zarówno w ch-ce promieniowania, jak i sprawności. Czyżby popularne hasło o 4 przeciwwagach było tylko przesądem ???

Edit:

Inna sprawa, że ten sam model pokazuje, iż sprawność całego układu jest niewielka, około 20%. Reszta mocy idzie w grzanie ziemi.

Dla porównania: druga antena, którą wspomniałeś, W3DZZ, na wysokosci 12m ma sprawność ponad 80%.

Również 80% sprawności można się spodziewać po verticalu lambda/4 postawionym bezpośrednio na ziemi z systemem 32 radiali.

Natknąłem się na kilka ciekawych artykułów na temat "elevated radials" ale spożycie ich teraz przekracza moje możliwości. Muszą poczekać na lepszy czas.

(12-05-2015 19:08)SP9MTV napisał(a):  Lepszy, bezpieczniejszy jest układ z rurą.

Ze względu na burzę i te rzeczy pewnie bezpieczniejszy.
Dla w.cz. lepiej byłoby odizolować przeciwwagi od masztu (zawsze można statykę odprowadzać przez dławik) a na koncentryk zastosować balun. Może uratuje się w ten sposób jakiś procent lub dwa sprawności oraz wyeliminuje część zakłóceń przy odbiorze.

Zawsze można jakimś prowizorycznym sposobem porównać prąd płynący w przeciwwagi i ten na kablu i rurze. Jeśli po kablu / rurze płynie prąd znaczący, to i one promieniują, są częścią anteny. Także w jej funkcji odbiorczej.

Edit 2

Artykuł podsumowujący solidne badania na temat "elevated radials" jest tutaj: http://rudys.typepad.com/files/elevated-...ersion.pdf

A w nim wiele odnośników do wcześniejszych publikacji tegoż oraz innych autorów.

Istotą radiali jest stworzenie takiego "urządzenia" które przyjmie prąd, zamknie obwód - ale nie będzie promieniować. Igor DL2KQ (facet od mmany) udowadnia, że dwa radiale wystarczają ze względu na sprawność anteny aczkolwiek mają wpływ na charakterystykę.

Maciek